14 روش خانگی تصفیه آب

مسئله آب آشامیدنی تمیز مسئلهی مرگ و زندگی است. بدن ما انسانها از 50-70% آب تشکیل شده است و کیفیت آبی که مصرف میکنیم، مهم است چون آب آلوده مطمئنا امید به زندگی کوتاهی را برای ما رقم خواهد زد.

هرچند ممکن است به آب نسبتا تمیز و پاک دسترسی داشته باشیم. اما با این حال همچنان مواد شیمیایی و آلاینده هایی در منبع آب ما  وجود خواهند داشت.

مطمئن ترین کار آن است که کنترل اوضاع را به دست خودمان بگیریم و برای تصفیه آب خانگی دست به کار شویم. ببینید هر یک از 14 روش پالایش و تصفیه آب خانگی که در ادامه می آیند چگونه کار می کنند و آنها را در خانه ی خود به کار بگیرید تا به بهترین کیفیت ممکن آب آشامیدنی که استطاعتش را دارید دست پیدا کنید.

طبق یکی از گزارش های اخیر سازمان ملل متحد، آب آلوده مطمئنا امید به زندگی کوتاهی را برای ما رقم خواهد زد. اهمیت آب هم که بر همگان روشن است.

1 – روش اسمزمعکوس: اسمزمعکوس فرایند تفکیکی است که در آن از فشار برای بیرون راندن آب از درون یک غشاء ریز استفاده می شود که آلاینده ها را در یک طرف نگه می دارد و اجازه می دهد مایع خالص از طرف دیگر جاری شود. آب خالص از طرف تمیز غشاء جمع آوری می شود و آب حاوی آلاینده های تلنبار شده شسته می شود و از سمت آلوده ی غشاء خارج می شود.

جنبه ی مثبت: نمک و مواد معدنی به مقدار زیادی کاهش می یابد. اگر برای بعد از تصفیه از یک فیلتر کربنی استفاده شود، کیفیت تقریبا به خوبی آب مقطر خواهد بود.

انگل ها و ویروس ها به طور کامل در واحدهایی که عملکرد درستی دارند، از بین می روند.

در مقایسه با تقطیر آب تصفیه شده ی بیشتری تولید می شود. از برق استفاده نمی شود، در پول صرفه جویی می شود

یک غشا اسمزمعکوس مناسب حداقل سه سال دوام می آورد. پس در پول صرفه جویی می شود.

جنبه ی منفی: سرعت آب تولید شده ممکن است برای مصارف دیگری غیر از نوشیدن مثلا آشپزی، شست و شو، تمیزکاری و غیره کافی نباشد.

درازای هر یک قطره آب تصفیه شده ی تولیدی حدود سه قطره آب هدر می رود.

مواد شیمیایی آلی ممکن است همچنان در آب تصفیه شده ی اسمزمعکوس باقی بمانند در شرایطی که فشار آب بالا موجود نباشد تا آب را با فشار از درون غشاء جاری کند، کار نخواهد کرد.

فیلترهایی که در اکثر سیستم های اسمزمعکوس وجود دارند در فواصل معین طبق توصیه ی تولیدکننده به تعویض نیاز دارند.

مخزن ذخیره باید مرتبا تمیز شود تا از کیفیت بالای آب ذخیره شده اطمینان حاصل گردد.

2 – روش سفیدکننده کلر: کلرزنی فرایند اضافه کردن عنصر کلر به آب است به عنوان روشی برای پالایش آب جهت آماده کردن آن به عنوان آب آشامیدنی . آبی که با کلر تصفیه شده است در جلوگیری از شیوع و گسترش بیماری های حاصل از آن موثر است.

جنبه ی مثبت: ارزان است. عموما در سوپرمارکت ها، داروخانه ها و لوازم فروشی ها یافت می شود.

در مقابله با باکتری ها و ویروس ها موثر است.

جنبه ی منفی: تاثیری در آلودگی شیمیایی اولیه در آب نمی گذارد. شکل گیری کلسترول را افزایش می دهد درمقادیر زیاد سرطان زا است.

ممکن است باعث بیماری های قلبی شود چون در خون، کلر با کلسیم واکنش نشان می دهد که باعث می شود سمی و غیرمحلول شود بعد تشکیل پلاک می دهد که نهایتا باعث گرفتگی عروق بدن می شود.

3 – روش تقطیر آب خورشیدی: یک مانع پلاستیکی روشن مانند یک کیسه پلاستیکی، پارچه ی زیرانداز یا یک کیسه ی خرید پلاستیکی روی منبع آب قرار داده می شود. نور خورشید از درون مانع رد می شود و منبع را گرم می کند که بعدا آنچه را در قسمت زیرین مانع پلاستیکی قرار دارد تبخیر می کند، بالا می آورد و سپس چگالیده می کند رطوبت جمع آوری شده آب آشامیدنی است.

جنبه ی مثبت: قادر به تقطیر تقریبا هر آب آلوده ای من جمله آب دریا است.

آب قابل آشامیدن می تواند از هر چیزی که رطوبت دارد چگالیده شود.

درست کردن آن راحت است و اثر ناچیزی بر محیط زیست دارد تمام آنچه نیاز است یک ظرف که آب را در آن بگیریم و یک ورقه پلاستیک شفاف است.

جنبه ی منفی: مواد منبع که مواد سمی مانند مایعات رادیاتور یا سوخت ها را بیرون می دهند قابل تقطیر نیستند. فرایند تقطیر به شدت کند است و فقط مقادیر کمی آب در روز قابل جمع آوری است .

( باکتری ) سالمونلای وحشی وقتی که در تاریکی انباشته می شود به سرعت تکثیر می شود که برای حل این مسئله به ازای هریک میلیون مولکول آب اکسیژنه به 10 بخش احتیاج است.

4 – روش جوشاندن: این رایج ترین روش استفاده شده برای تصفیه آب است. آبی که قرار است جوشانده شود باید همیشه تمیز باشد. اگر این کار در کتری انجام شود راحت تر است چون زمانی که وقت خاموش کردن آن برسد سوت می کشد. در غیر این صورت اگر از سایر انواع ظرف های ساده استفاده می کنید، وقتی آب جوش آمد، بهتر است قبل از برداشتن آن از روی حرارت بگذارید 2 تا 3 دقیقه ی دیگر به همان حالت باقی بماند.

جنبه ی مثبت: تقریبا تمام موجودات زنده ی درون آن را می کشد و اکثر مواد شیمیایی را تبخیر می کند.

جنبه ی منفی: با تبخیر شدن آب، تراکم فلزات موجود در آن بیشتر می شود.

5 – روش فیلتر زغال چوب / کربن فعال سیاه جامد: برخلاف زغال چوب فعال دانه ای، کربن به صورت خاصی پرداخته، فشرده و به هم پیوسته شده است تا یک ماتریس یکنواخت را تشکیل بدهد. این ترکیب خصوصیات زمینه را برای جذب بیشتر بسیاری از مواد شیمیایی و تصفیه ی ذرات بیشتر از سایر انواع روش های پالایش را فراهم می آورد. اندازه ی منافذ کارآمد معمولا کمتر از 1 میکرون است. درست مانند هر کارتریج فیلتر دیگری، نهایتا مجراهای آن بسته خواهد شد و باید طبق توضیحات تولیدکننده تعویض شود.

جنبه ی مثبت: برای کاهش بهتر آلاینده های خاصی مانند آرسنیک، سرب، جیوه و غیره فیلترهای خاصی طراحی می شوند.

از فیلترهای کربن فعال دانه ای بسیار کارآمدتر و کامل تر است چون ناحیه ی سطح آن بزرگتر و زمان تماس طولانی تر است.

اندازه منافذ 0.5 میکرون و پایین تر به اندازه کافی کوچک هست که مانع از تکثیر باکتری های گیر افتاده شود.

به طور کلی مستقل از نیروی برق و فشار آب است.

مواد مغذی حاصل از مواد معدنی مانند کلسیم، منیزیم و پتاسیم در آب باقی می مانند.

جنبه ی منفی: نمک محلول مانند نیترات و فلوراید به صورت طبیعی کاهش پیدا نمی کند. مواد معدنی که به صورت بالقوه مضر هستند مثل کادمیوم به صورت طبیعی کاهش پیدا نمی کند.

6 – روش فیلتر سرامیکی: تقریبا می شود گفت بسیار مشابه فیلترهای فیبری است که فقط تصفیه ی مکانیکی انجام خواهد داد. باز هم توصیه ی ما این است که به سراغ اندازه های کمتر از 1 میکرون بروید درصورت امکان 0.5 میکرون.

جنبه ی مثبت: الیاف های آزبستی که ممکن است از فروسایش یا تجزیه ی محصولات دست ساز انسان ها مانند عایق ها، لوله ها و غیره به وجود بیایند کاهش می دهد.

با باکتری های خاصی مقابله می کند.

جنبه ی منفی: کلر، سرب، جیوه و سایر ترکیب های ارگانیک در آب باقی می مانند.

7 – روش ازن: یک مولکول ناپایدار است که به راحتی یک اتم اکسیژن رها می کند که عامل اکسیدکننده ی قدرتمندی فراهم می آورد که برای اکثر ارگانیسم های موجود در آب سمی است. ازن با گذر دادن اکسیژن از داخل نور فرابنفش یا یک تخلیه الکتریکی سرد ایجاد می شود برای استفاده از ازن به عنوان یک ضدعفونی کننده، باید در محل تولید و با تماس حبابی به آب اضافه شود.

جنبه ی مثبت: پروتوزوئرهای مضر را که باعث تشکیل کیست می شوند غیرفعال می کند. در مقابله با اکثر باکتری ها، ویروس ها و ریز جانداران موثر است.

محصولات فرعی کم خطرتری از کلر تولید می کند.

جنبه ی منفی: مقادیر ناچیزی از یک نوع ماده ی سرطان زا به نام برومات تولید می کند هیچ رسوبی از ماده ی ضدعفونی در آب باقی نمی ماند.

8 – فیلتر زغال چوب/ کربن فعال شده : زغال چوب همان کربن است. زغال فعال زغالی است که برای بازکردن میلیون ها منفذ کوچک بین اتم های کربن به آن اکسیژن اضافه شده است. استفاده از تکنیک های تولیدی خاص به زغال های متخلطی منجر می شود که مساحت سطحی برابر 2.000 – 300 متر مربع / گرم دارند. سپس این زغال های فعال شده برای رو چگالیدن ( برکشیدن ) مواد از مایعات استفاده می شوند. روچگالیدن اساسا یعنی پیوستن به واکنش شیمیایی زغال فعال با سطح مساحت نسبتا عریض پتانسیل بی شماری برای پیوند دادن مواد شیمیایی به سطح دارد. زغال فعال برای به دام انداختن سایر ناخالصی های مربوط به کربن، همینطور چیزهایی مثل کلر خوب است. بسیاری از مواد شیمیایی دیگر مانند سدیم و نیترات اصلا به کربن جذب نمی شوند در نتیجه از آن عبور می کنند. این یعنی آن فیلتر زغال فعال ناخالصی های خاصی را خواهد زدود در حالی که از کنار باقی ناخالصی ها می گذرد. این همچنین به معنی آن است که وقتی مکان های مربوط به چسبیدن ناخالصی ها پر شوند، فیلتر زغال فعال از کار خواهد افتاد. در آن زمان باید فیلتر را عوض کنید.

9 – روش نور ماورا بنفش یا یو وی: آب از داخل یک محفظه ی شفاف می گذرد که در آن در معرض نور ماورا بنفش قرار می گیرد. نور یو وی به نحو کارآمدی باکتری ها و ویروس ها را نابود می کند با این وجود این میزان خوب بودن عملکرد سیستم یو وی به دوز انرژی که آن ارگانیسم جذب می کند بستگی دارد.اگر دوز انرژی به اندازه کافی بالا نباشد مواد ژنتیکی آن ارگانیسم ممکن است به جای از هم گسیختن فقط آسیب ببینند.

جنبه ی مثبت: درغیرفعال کردن کیست ها، بسیار موثر است. محصولات جانبی ( فرعی ) سمی آن صفر است به آب تصفیه شده هیچ بو و یا مزه ای اضافه نمی کند. در واقع با نابود شدن آلاینده های اصلی مزه ی آب بهترخواهد شد.

به زمان تماس بسیار کمی نیاز دارد. بسیاری از انواع باکتری ها، ویروس ها و ریزجانداران زدوده می شوند.

مواد معدنی مفید تحت تاثیر قرار نمی گیرند.

جنبه ی منفی: با کثیف تر شدن آب، در نتیجه ی جذب، پراکندگی و پنهان سازی ایجاد شده توسط جامدات معلق، کارآمدی ضدعفونی سازی نور ماورا بنفش کاهش می یابد.

درست مانند ازن، هیچ ذره ای از ماده ی ضدعفونی کننده در آب باقی نمی ماند که این امر نیاز به افزودن ضدعفونی کننده ی باقیمانده را افزایش می دهد.

هر چیزی که زنده نباشد، مثل جانداران مرده، آزبست و کلر تحت تاثیر نورماورا بنفش قرار نمی گیرد.

بدون برق کار نخواهد کرد.

10 – روش تصفیه با ید: رایج ترین روش پالایش شیمیایی استفاده شده توسط کسانی که در کمپ ها و چادرها به سر می برند. با غلظت ید مناسب و یک زمان تماس 30 دقیقه ای در آب نسبتا کثیف که در دمای 20 درجه ی سانتی گراد یا بالاتر نگهداری می شود. تمام باکتری های مضر و اکثر ویروس ها نابود خواهند شد.

جنبه ی مثبت: به طرز کارآمدی ویروس ها، باکتری ها و پروتوزوئرها ( تک یاختگان ) را از بین می برد.

سبک و راحت است.

جنبه ی منفی: بر پروتزوئرهای کریپتوزپوریدیوم که می توانند باعث بیماری های گوارشی همراه با اسهال شوند تاثیر نمی گذارد.

هرچه آب سردتر باشد، زمان بیشتری برای ضدعفونی سازی صحیح نیاز است.

شفافیت آب را تغییر نمی دهد اما مزه را تغییر می دهد. استفاده از ید فقط برای کوتاه مدت عملی است.

11 – روش تقطیر: آب مقطر آب خالصی است که در فرایندی به دست می آید که در آن بخار حاصل از آب جوشان را در محفظه ای حبس می کنند که مجددا از طریق چگالش به مایع تبدیل می شود. در کنار تقطیر باید از یک تله ی بخار، فیلتر کربن یا وسیله ای دیگر استفاده شود تا از حذف کامل تر آلاینده ها اطمینان حاصل گردد.

جنبه ی مثبت: آب بسیار خالصی گرفته می شود نمک، مواد معدنی، فلزات، کلر و سایر موادی را که کربن موفق به از بین بردن آنها نمی شود برطرف می کند.

هنگامی که آب بخار می شود باکتری ها، ویروس ها و پروتوزوئرها ( تک یاختگان ) کشته می شوند یا در ظرف اصلی باقی می مانند.

صرف نظر از کیفیت آب ورودی، نتیجه ی نهایی همیشه آب تصفیه شده ی با کیفیت خواهد بود.

برخلاف فیلترها، چیزی برای جایگزین کردن وجود ندارد.

جنبه ی منفی: برای بدست آوردن مقدار قابل توجهی آب به ساعات طولانی زمان نیاز داریم. به عنوان مثال، ممکن است برای به دست آوردن یک فنجان آب مقطر نیم ساعت یا بیشتر وقت بگیرد.

برق زیادی مصرف می شود در صورت نبود برق قادر به تقطیر آب نیستیم که اگر یک شرایط اضطراری پیش بیاید این دستگاه کاملا غیرقابل استفاده خواهد بود.

12 – فیلتر شنی کند: همچنین به آن فیلتر شنی بیوشنی یا بیولوژیکی نیز می گویند. فیلتر شنی کند متشکل است از یک لایه شن مدرج که لایه ای از شن ریزه در زیر آن قرار دارد. این میان لایه ی فیلتر در جعبه ای محدود شده است که شکاف هایی در هر دو انتهای آن هست که اجازه می دهند آب به آن داخل و از آن خارج شود و روند کار آن بر یک مبنای گرانشی بالا به پایین است.

جنبه ی مثبت: مواد جامد و گل آلودگی آب به صورت طبیعی فیلتر می شوند.

جنبه ی منفی: همچنان مقداری از باکتری ها باقی می مانند.

13 – روش فیلتر فیبری: این فیلترها حاوی سلولز، رادیون یا مواد دیگری هستند که به شکل توری دارای سوراخ های کوچک به هم تنیده شده اند. درست مثل آن است که آب حاوی شن را داخل یک تکه پارچه بریزید. برخلاف صافی شنی کند، از فشار برای بیرون راندن آب از داخل فیبرهای محکم پیچیده شده استفاده می شود. انواع بسیار زیادی از تورهای فیلترهای فیبری در بازار وجود دارد از تورهای نرم تا زبر. اگر می خواهید ذرات را به نحو موثری فیلتر کنید از فیلترهای فیبری دارای درجه ی میکرون کمتر از 1 میکرون استفاده کنید.

جنبه ی مثبت: رسوب و گل آلودگی آب برطرف می شود ذرات آلی کوچک که باعث بوی و مزه ی بد می شوند نیز ممکن است از بین بروند.

جنبه ی منفی: هرچه درجه ی میکرون پایین تر باشد، به دفعات بیشتری باید فیلتر را عوض کرد. هر چیزی که در آب حل می شود مانند کلر، سرب و جیوه از بین نمی رود.

14 – روش فیلتر کربن زغال چوب فعال دانه ای: هرچند دانه های زغال چوب فعال شده، نافشرده و سست هستند اما وسیله ی کارآمد و ارزشمندی برای تصفیه ی آب هستند. مادامی که نرخ جریان یکنواخت حفظ شود و فیلتر مطابق با توضیحات تولیدکننده عوض می شود، عملکرد بهینه حاصل خواهد شد.

جنبه ی مثبت: کلر و ذرات موجود در آب را کاهش می دهد و مزه و بوی آب را بهتر می کند. جریان آب به صورت منطقی حفظ می شود و برای استفاده به عنوان فیلتری جهت کل خانه مناسب است.

تعویض کارتریج فیلتر سوم به صورت سالانه انجام می شود. هیچ برقی مصرف نمی شود. هیچ آبی هدر نمی رود.

مواد معدنی مفید مانند کلسیم، منیزیم و پتاسیم که محلول در آب هستند در آب باقی می مانند.

جنبه ی منفی: آب می تواند بدون تصفیه شدن دور دانه ها جاری شود چون آب جایی جریان پیدا می کند که مقاومت کمتری وجود داشته باشد آب می تواند در جایی که آزادانه و با مواجهه با مقاومت کمی جریان پیدا می کند مجرایی حفر کند، که از تماس با وسیله ی تصفیه برحذر باشد توده های آلاینده ها می توانند دور دانه ها تشکیل شوند که به ریزش منجر می شود و جریان آب تصفیه شده را با تغییر فشار آلوده می کند.

فیلترهای معمولی حاوی دانه های کربن اندازه های منافذ موثر نسبت بزرگی دارند که از 20 میکرون بیشتر است.

وقتی جریان آب متوقف است ممکن است به صورت بالقوه به خاطر گیر افتادن باکتری ها محیط به زمینه ای برای رشد آن باکتری ها تبدیل شود.

 

منبع: سایت بازده